ادیبان و سخنوران خجند

author

  • نورعلی نورزاد استادیار
Abstract:

تا سال‌های اخیر، تحقیق و پژوهش در ادبیات خجند و نمایندگان برجستۀ آن غالباً به‌طور مستقل انجام می‌شد و از سوی دیگر، بیشتر این پژوهش‌ها محدود به زندگی و آثار تنی چند از آن‌ها مثل کمال خجندی، کارنامه‌های ادبی آل خجند و سلسله‌شعرای قرن نوزدهم میلادی بود و ازهمین‌رو نمی‌توانست نیازهای خوانندۀ تاجیک را درزمینۀ شعرای حوزۀ خجند برطرف کند. خوشبختانه، تألیف تذکرۀ شعرای خجند به همت پرفسور عبدالمنان نصرالدین توانست این خلأ را تاحدودی پر کند. در این تذکره، مؤلف طبق شیوه‌های خاص تذکره‌نویسی نخست شرح‌حال سخنوران و بعد نمونه‌های اشعار آن‌ها را ذکر کرده است. از مهم‌ترین ارزش‌های علمی این تذکره این است که مطالبی که دربارۀ نمایندگان ادبیات این حوزه در منابع اصلی و تاریخی آمده است، با روش تحلیل و بررسی‌های علمی نقل می‌شود. شیوۀ نقد و بررسی که از ویژگی‌های مهم تذکره‌نگاری است، در روش کار عبدالمنان نیز ادامه یافته است. گاهی نیز نقد و نظر تذکره‌نویسان دیگر بر سبیل سند آورده شده که این امر نیز بر تقویت جنبه‌های انتقادی تذکره نقش مؤثر داشته است. برخلاف بیشتر تذکره‌ها که براساس حروف الفبا تدوین شده‌اند، مؤلف این تذکره معیار تاریخی را اولویت داده و شعرا را برمبنای زمان زندگی دسته‌بندی کرده است. توجه به آثار مرجع مورد استفاده در تألیف این تذکره نشان می‌دهد که مؤلف برای تدوین آن مطالعات گسترده انجام داده است. وی در کنار آمیزش تذکره‌ها، آثار تاریخی و پژوهشی توانسته است از مواد بیش از بیست نسخۀ خطی و چاپی بیاض شعرا استفاده کند که این موضوع نیز به‌نوبۀ خود از مزیت‌های بزرگ این تذکره است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

جدیدیه در خجند

در آغاز قرن بیستم در منطقۀ آسیای مرکزی و به‌ویژه در شهرهای بزرگ آن ازجمله سمرقند، بخارا، تاشکند، خوقند، خجند و... جنبش فرهنگی و اجتماعی جدیدیه عرض هستی کرد که در ترویج خودشناسی ملی، رشد حس وطن‌دوستی، تشکیل مکتب و معارف، بیداری فکری، ترغیب آموزش علم و فرهنگ، تلقین آرمان‌های انسان‌پروری و افکار دموکراسی در کشور نقش معین داشت. در این مقاله، ضمن معرفی خادمان و جانب‌داران این جنبش، مهم‌ترین مکتب‌های...

full text

اسماعیل‌بیک غسپرانی و ادیبان تاجیک

در تاریخ آسیای میانه، آغاز قرن بیستم مصادف با بیداری فکری و آزادی‌خواهی خلق تاجیک است که به جنبش معارف‌پروری موسوم است. دانشمندان و ادیبان متعددی در انقلاب فکری روشنفکران تاجیک اثرگذار بوده‌اند که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به احمد مخدوم دانش مؤلف نوادرالوقایع و زین‌العابدین مراغه‌ای مؤلف سیاحتنامۀ ابراهیم‌بیک اشاره کرد. یکی از آثار مهمی که در آن دوره به روشنگران و ادی...

full text

جمهورى‏ خواهى و ادیبان سیاسى

در این مقاله به دنبال پاسخ به این سؤال هستیم که ادیبان سیاسى دوره مشروطه به چه میزان با پدیده نوظهور جمهورى‏خواهى، آشنا شده بودند. هدف ما از این پژوهش دست‏یابى به شناختى نسبى از مفهوم پدیده وارداتى "جمهورى" در دوران گذار مشروطیت و نیز انواع جهت‏گیرى‏ها و جبهه‏گیرى‏هاست که ادیبان از جناح‏هاى مختلف بدان دامن مى‏زدند. این پژوهش از آن جهت حائز اهمیت است که مى‏تواند به ما تصویرى دقیق‏تر از نوع نگرش ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 8  issue 14

pages  169- 172

publication date 2007-03-01

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023